[ KIẾN THỨC ]

Cấu tạo và cách chế tạo cây sáo Dizi của Trung Quốc.

Sáo Dizi là một loại sáo phổ biến nhất ở Trung Quốc. 

Nếu các bạn cần mua sáo Trung Quốc có chất lượng tốt, có thể liên hệ mua sáo Dizi tại trang web SAOTRUCLANGTU.COM  vào chuyên mục Sáo Dizi hoặc click vào  sáo Dizi Trung Quốc để xem các sản phẩm sáo Dizi.

Sáo Dizi là gì? Đôi nét về sáo Tàu Dizi?

Sáo Dizi cũng giống như cây sáo trúc Việt Nam được thổi ngang và có 6 lỗ bấm. Tuy nhiên nó có thêm lỗ dán màng rung ở giữa lỗ thổi và các lỗ bấm. Lỗ này, phải dán màng rung vào và tạo ra âm rung khi thổi. Đây là đặc biệt khác biệt và đặc trưng của sáo Dizi.

Cách chế tạo sáo Dizi?

Cây sáo Tàu được chế tạo từ các ống nguyên liệu, qua bàn tay của người thợ lành nghề với sự hỗ trợ của máy móc và trở thành một một cây sáo Dizi hoàn chỉnh rất đẹp mắt và có âm thanh độc đáo.

Đầu tiên là Nguyên liệu cho cây sáo Dizi?

  • Sáo Dizi có thể được chế tạo từ những ống trúc, gỗ hoặc nhựa, hoặc cũng có thể là  kim loại. Tuy nhiên, cây sáo Dizi được làm bằng trúc là phổ biến nhất và cho âm thanh tốt nhất.
  • Những ống tre được chọn lọc kỹ càng, phải là những ống trúc già, có độ dày phù hợp và kích thước phù hợp cũng như độ tròn tốt mới có thể làm sáo dizi.
  • Các loại gỗ tốt như gỗ Hương, gỗ Gụ, gỗ Mun, gỗ Hồng Đào, gỗ Giáng Hương, gỗ Trắc, gỗ Cẩm cũng làm Dizi rất hay.
  • Một số loại nhựa tổng hợp có độ cứng phù hợp, nhựa acrylic – thủy tinh hữu cơ, cũng có thể làm dizi cho âm thanh tốt.

Một số loại trúc làm sáo Dizi ở Trung Quốc:

  • Trúc đắng: loại trúc giống như cây vầu ở Việt Nam có lóng không dài lắm, nên thường phải nối, loại trúc này thường được cạo phẳng vỏ trúc và sơn, nó bằng phẳng tương tự cây sáo nứa Việt Nam sau khi thành phẩm nhưng được trang trí và chế tạo đẹp mắt hơn.
  • Trúc tím: loại trúc có đốt ngắn hơn, màu đen loang tự nhiên, có thể đen đều hoặc có đốm và cũng có thể ngả sang màu vàng nâu khi có độ già cao.
  • Trúc đốm, trúc lệ: loại trúc có vân đốm màu đen và nền trúc màu hơi trắng vàng, và dày hơn trúc tím, loại trúc này khá quý hiếm nên giá thành cũng khá cao.

Quy trình chế tạo sáo Dizi.

  • Đầu tiên là chọn nguyên liệu tốt trên rừng, và thời điểm chặt trúc nên là vào mùa đông.
  • Sau đó các ống trúc được để khô tự nhiên trong vài năm là tốt nhất. Trong một số trường hợp, người nghệ nhân sẽ có những bước xử lý đặc biệt, và khác nhau với từng loại nguyên liệu dựa theo kinh nghiệm của họ cũng như để phòng tránh và giảm thiểu việc nguyên liệu bị nứt hỏng trong quá trình lưu kho cũng như sau khi chế tạo và sử dụng.
  • Sau đó nguyên liệu sẽ được uốn thẳng bằng các công cụ uốn kết hợp với bàn tay người thợ và nguồn nhiệt độ (dùng lửa nhỏ để làm nóng, dẻo ống trúc và uốn). Đối với gỗ, máy tiện sẽ làm ra những ống trụ bằng gỗ giống như các ống tre trúc vậy.
  • Tiếp theo là các công đoạn làm khớp nối, và bọc 2 đầu cho sáo dizi. Máy tiện là công cụ hữu ích để tiến hành công đoạn này. 
  • Sau khi tiện và tra khớp nối thì người thợ sẽ khoét lỗ và đo đạc về cao độ âm thanh cho sáo Tàu Dizi. Máy khoan sẽ khoan các lỗ bé trước và người thợ sẽ tiến hành khoét rộng lỗ sáo kết hợp với việc đo đạc về âm thanh. Máy đo cao độ âm thanh cũng như đôi tai của người nghệ nhân sẽ nắm vai trò quan trọng ở công đoạn này. Tấc nhiên, đôi tay khéo léo và kinh nghiệm của người thợ cũng rất quan trọng dể có thể làm nên một cây sáo Dizi Tốt
  • Cuối cùng là các công đoạn sơn, khắc hình và chữ lên sáo dizi và hoàn thành sản phẩm. Sáo Dizi cũng thường được quấn dây để bảo vệ chống nứt và trang trí cho sáo, làm cho nó đẹp và bền hơn.
  • Ở Việt Nam có Shop bán sáo trúc Lãng Tử có thể chế tạo sáo Tàu Dizi rất tốt và đẹp mắt (các bạn có thể tham khảo tại link đính kèm)

Một số vấn đề gặp phải khi chế tạo sáo Dizi

  • Khớp nối của sáo không cân đối, lỏng lẽo hoặc dể bị bung ra do sự cọ sát hay thay đổi thời tiết. Ở những cây sáo Tàu chất lượng cao thì vấn đề này được giải quyết tốt và điều cũng cũng làm nên giá trị cũng như tăng giá thành của cây sáo. Máy tiện cần phải được làm việc chính sác và loại keo dán khớp nối phải tốt, vì ống kim loại (đồng) thực tế rất khó để dán dính chắc.
  • Cao độ một số nốt đặc biệt trên cây sáo không thực sự chuẩn và mượt mà: một số nốt nhạc đặc biệt như si giáng 1 , si giáng 2, đô 3, re 3 trên cây sáo Dizi thường không dễ dàng để làm chuẩn, vì nó khác với các nốt nhạc khác ở chỗ nó là một nốt nhạc có nhiều thế bấm và không phải là thế bấm theo tự nhiên của cây sáo. Các nghệ nhân lành nghề sẽ có các kinh nghiệm riêng để cân bằng các nốt đặc biệt này. Điều mà một thợ làm sáo thông thường không làm được.
  • Sơn trên sáo không đạt chuẩn về độ bóng mịn, đẹp và bền. Đây cũng là một yếu tố quan trọng làm cho cây sáo Dizi có giá trị hơn, và chắc hẳn các sản phẩm đắt tiền sẽ giải quyết được vấn đề đó.

Tham khảo mua sáo tốt tại Sáo trúc Lãng Tử

Thông tin liên hệ: 0347188688 SAOTRUCLANGTU.COM 

Học thổi sáo và tìm hiểu thêm về sáo tại HOCTHOISAO.NET và xem thêm kho cảm âm sáo trúc